لوک آمریکایی لارو زنبور عسل
( American foulbrood )
لوک آمریکایی یک بیماری واگیر است که گسترش جهانی دارد, لاروها و شفیره های زنبوران عسل را مبتلا می نماید. با توجه به اهمیت آن و اثراتی که بر کلنی های زنبور عسل دارد , تدابیرخاصی برای پیشگیری از بیماری پیش بینی شده است. نام لوک( به معنی لباس کهنه ومندرس ) خیلی قبل از شناخت عامل بیماری، توسط زنبوردارانی که, لاروهای زنبوران را دگرگون شده و فاسد می یافتند و قابهای مومی آنها, توسط پروانه موم خوار خراب شده بود، به این بیماری اطلاق گردیده. بنظر میرسد که لوک آمریکایی باید از زمانهای باستان شناخته شده باشد. ارسطو این بیماری را توصیف نموده ، وی این بیماری را بدلیل رنگ لاروها ,زنگ زدگی, نامیده است. تا سالهای 1900 به اشتباه تصور میکردند که بین رطوبت و ایجاد بیماری، یک ارتباط وجود دارد, همانگونه که بین آب و زنگ زدگی ارتباط برقرار است. در سال 1769، یک زیست شناس بنام شیراک ، در کتاب داستان زنبوران, عوامل مختلفی مثل گذاشتن تخم های بد توسط ملکه، وضعیت بد لاروها را به لوک آمریکایی نسبت داده, او برای ریشه کن کردن بیماری ، روش هایی را که برای مقابله با سایر عوامل عفونی بکار میرود پیشنهاد کرده است. روش های توصیه شده برای مقابله با این بیماری که توسط زنبوردار ملکه اتریش توصیه شده از قبیل بچه گرفتن از کلنی ها، جوان کردن کلنی ها و تعویض کندو ، قابل چشم پوشی نیست. در سال 1885 احتمال دخالت باکتری در این بیماری مطرح شد، به دنبال آن در سال 1904 وایت این میکرب راکشف کرد و نام بیماری حاصله از آن را لوک آمریکایی نامید. لوک آمریکایی بعداً توسط دانشمندان آلمانی توصیف گردید.
عامل ایجاد کننده:
عامل این بیماری یک باکتری بنام پانا باسیلوس لاروا Paenibacillus Larvae است این باکتری در شرایط مناسب برای تکثیر به شکل میله ای ( باسیل ) و در شرایط نامناسب به شکل مقاوم (اسپور) در می آید .
فرم فعال :
فرم فعال یا رویشی باکتری که قابلیت رشد و تکثیر دارد به شکل باسیل و گرم مثبت است. اندازه آن 3.5 × 0.5میکرون است. در پیرامون آن یک مجموعه تاژک قرار دارد و 30 تا 35 تاژک متحرک دارد . با این وجود تحرک آن ضعیف میباشد.
فرم مقاوم :
باکتری پس از ورود به بدن لارو رشد و تکثیر نموده تا زمانیکه شرایط تکثیر محدود شود یا در صورت مواجهه با عوامل محدود کننده دیگر ، باکتری کوتاه و میله ای شکل شده , تاژک های خود را از دست داده و در مرکز یا در نزدیک انتها دارای هاگ میشود. که فرم مقاوم باکتری است . این اسپور یا هاگ در لبه ها دارای توازن نیست اندازه آن از 1.5× 5 میکرون میباشد . با میکروسکوپ چشمی بنظر خالی میرسد، چون با رنگ آمیزی , داخل آن رنگ نگرفته ولی خارج آن رنگ می گیرد. زمانیکه شرایط مناسب باشد، در عرض 24 تا 48 ساعت هاگ تغییر شکل داده و از آن یک باسیل متولد میشود . سپس باسیل ها (به طریق تقسیم دوتایی) تکثیر میشوند. باسیل هایی که میخواهند تقسیم شوند خیلی از سایر باسیل ها کوتاه ترند .محققین حد مقاومت اسپور را بدین شکل توصیف کرده اند:
-در برابر اشعه ماوراء بنفش مقاوم است.30 دقیقه در فرمل 20درصد مقاوم است. 14-12 ساعت در معرض مستقیم اکسید اتیلن دوام میآورد.
-در مقابل تخمیر مقاومت دارد.
-اسپوری که داخل شفیره آلوده باشد, میتواند 8 ساعت در حرارت خشک 100 درجه سانتی گراد, مقاومت نماید.
-اسپور در آب100 درجه به شکل معلق 12 تا 15 دقیقه مقاومت دارد.
-بیش از یک سال در داخل عسل دوام دارد.
-عواملی که عنوان شد در بروز بیماری نقش هماهنگ دارند. ماسن توانست بوسیله اسپور هایی که از پولک یا کروت حاصله از لوک بدست آمده بود, بعد از سی سال بیماری را ایجاد نماید.
-از طرف دیگر تاکنون هیچ تفاوتی بین گونه های متعدد باسیل بدست آمده از مناطق مختلف دنیا, مشاهده نشده است.
عوامل مستعد کننده :
برخی از نژادها و گونه های زنبور عسل به لوک آمریکایی حساستر و آسیب پذیرتر میباشند. این خصوصیت میتواند به عوامل زیر ارتباط داشته باشد:
حساسیت ژنتیکی:
بعد از واگیری کلنی هایی که مقاومت دارند میتوانند دوباره تولید را از سرگیرند ولی کلنی های حساس تلف میشوند. نژاد اصلاح شده مقاوم به لوک آمریکایی ، در نسل های بعدی زنبورانی را تولید نموده که به سایر بیماری ها حساس بوده است.
تمایل به غارت:
برخی نژادها تمایل فراوان به غارت داشته و بدلیل ابتلا به بیماری دارای کلنی های ضعیف بوده و عامل انتشار بیماری می باشند.
نظافت گری:
زنبوران نظافت گر این خاصیت را دارند که لاروهای آلوده را شناسایی و از کندو حذف کنند. اگر این حذف قبل از گسترش آلودگی انجام شود , بیماری بروز نخواهد کرد. نظافت گری فاکتوری حساس است و همیشه قابل محاسبه نیست و تحت تأثیر قدرت کلنی میباشد، به سن و وضعیت ژنتیکی زنبور بستگی دارد. در از بین بردن اغلب بیماریهای نوزادان نقش تعیین کننده دارد.
تغییر محیط یا جابجایی کندوها:
یک عامل مستعد کننده دیگر است اگر تغییر محیط یا جابجایی از نظر محیطی خیلی متفاوت باشد , این جابجایی توازن کلنی را بر هم می زند و آنها را نسبت به ابتلاء به لوک آمریکایی آسیب پذیر میسازد .
بیماریزایی:
تکثیر باسیل یا میکروب بیماری در بدن لارو زنبور عسل باعث متلاشی شدن بافت ها میشود . برخی از مؤلفین گزارش داده اند که سمی توسط میکروب ترشح میشود که سیر تکاملی لارو را مختل میکند. زنبوران نظافت گر این حالت لارو را تشخیص داده و لارو های آلوده را حذف می نمایند.
در بین نهمین و یازدهمین روز (آخر مرحله لاروی ، یا شروع مرحله شفیره ای ) لارو تلف می شود.
در این بیماری تغییرات لارو در چهار مرحله مشاهده میشود:
مرحله اول:
شکل و قطعات بدنی لارو محفوظ مانده اما رنگ سفید صدفی و انعطاف لارو ، بسته به میزان تکثیر باسیل در لارو ، از بین میرود. در این مرحله واگیری ممکن نیست.
مرحله دوم:
در این مرحله فرم قطعات بدنی از بین رفته، لارو قهوه ای و چسبناک میشود. باسیل ها شروع به هاگ دار شدن می نمایند. واگیری در این مرحله ممکن است.
مرحله سوم:
لاروها در این مرحله کشدار بوده و چیزی ندارند مگر اسپور یا هاگ. واگیری در این مرحله حداکثر است.
مرحله چهارم:
در این مرحله حالت لارو کشدار میشود, لارو به دیواره حجره چسبیده و بعد از خشک شدن,پلاک تشکیل میشود. در این مرحله چیزی به جز اسپور یافت نخواهد شد.
با گذر از مرحله درمان ساده یا خودبخودی به مرحله درمان مشکل و سپس به خیلی مشکل خواهیم رسید , در این مرحله استفاده از دارو برای خاتمه بیماری یا درمان غیر ممکن است.
علایم:
علایم لوک آمریکایی در شفیره های در بسته تشخیص را برای زنبور دار آسان می نماید.
شفیره های موزاییک مانند:
به این صورت که در یک کادر حجره های شفیره نامنظم در کنار لاروهای جوان در سنین مختلف مشاهده می شود . این حالت بدلیل حذف نوزادان تلف شده توسط زنبوران نظافت گر و جایگزین شدن آنها با تخم های جدید ایجاد می شود. این حالت در بیماریهای دیگری که شفیره ها را مبتلا میکنند نشانگر اختلال بیولوژیکی کلنی میباشد ,مثل پیر بودن ملکه و غیره.
فرورفتگی درب حجره ها:
درب حجره ها فرورفتگی پیدا کرده و اغلب سوراخ می شود یا توسط زنبورانی که در جستجوی لاروهای مریض میباشند تا آنها را حذف کنند جویده می شوند ، رنگ درب حجره ها معمولاً به قهوه ای متمایل به سیاه میگراید.
بوی آمونیاکی شدید:
مثل بوی چسبی که در قدیم توسط مبل سازان مصرف میشد، این بو بدلیل اسیدهای فرار میباشد و در ابتدای بیماری از کادرها یا قابها و در شرایط آلودگی شدید از سوراخ پرواز قابل درک است.
لاروهای کشدار:
چسبیده به دیواره جانبی حجره ، تشکیل یک توده قهوه ای متمایل به سیاه را داده ، این علامت آلودگی شدید به لوک آمریکایی است. با فرو نمودن یک چوب کبریت داخل حجره آلوده , ماده چسبناکی به آن چسبیده که با بیرون آوردن چوب کبریت از حجره , به آن می چسبد.
لارو خمیری:
لارو چسبناک کم کم خصوصیت کشدار بودن را از دست داده و خشک می شود، داخل حجره زنبور عسل یک توده خمیری مشاهده میشود.
پلاک های لوک:
بعد از خشک شدن ، لاروهای چسبناک به یک پوسته قهوه ای تبدیل شده که به دیواره حجره چسبیده و حاوی چیزی بجز اسپور نیست. هر پلاک حاوی دو میلیارد و نیم اسپور میباشد. در نظر اجمالی به کادرها ,به سختی قابل رؤیت است ولی منبع انتقال بیماری است. در برخی موارد آثار بیماری در سلولها یاحجره هایی که هنوز درب آنها بسته نشده دیده میشود . لاروها کشدار و در کف حجره یا سلول قرار گرفته اند . این حالت یا بدلیل برداشتن درب حجره توسط زنبوران دیده میشود و یا اینکه عامل بیماری خیلی سریع اثر گذاشته است.
گسترش بیماری:
فقط اسپور هایی که به لوله گوارشی لارو برسند عامل ایجاد بیماری قلمداد میشوند . تعداد اسپوری که لازم است تا ایجاد بیماری نماید, خیلی متفاوت است. میتواند خیلی کم باشد یا خیلی زیاد باشد . مؤلفان از تعداد 35 اسپور تا 50 میلیون اسپور را ذکر کرده اند. این تفاوت در هنگام آلودگی تجربی بسته به سن لارو ، مقاومت کلنی در مقابل عامل بیماری ، توانایی تکثیر عامل بیماریزا و یا از دست دادن قدرت بیماریزایی و دریافت عامل بیماری توسط لارو تفاوت میکند. باسیل بیماری زمانی بیماریزا است که مستقیماً داخل همولنف تزریق شود. زنبوران را در مرحله لاروی مبتلا می کند. لاروهای کمتر از 24 ساعت بالاترین حساسیت را دارند . بنظر میرسد بعد از دو روز کاملاً مقاومت ایجاد میشود . لاروهای مسن نیاز به میزان بالای اسپور دارند تا آلودگی در آنها شروع شود. ایمنی طبیعی لاروها ضعیف است .بعد از آلودگی ، اسپور ها داخل روده باز شده و باسیل آزاد میشود. اما باسیل ها در این محل بطور محدود تکثیر میشوند. این ممانعت مقطعی میتواند به دلایل ذیل باشد:
-وجود قندهای فروکتوز و گلوکز در روده لارو
-وجود اسید در روده، که منشاء آن ژله رویال است و نقش آنتی بیوتیکی دارد .
کیفیت ژله رویال نیز بستگی به گرده دارد .گرده هایی که نقش آنتی بیوتیکی دارند، بسته به منشأ گل و طول دوره ذخیره سازی متفاوتند .در واقع کیفیت عسلی که در تغذیه لارو بکار می رود نقش اصلی را در جلوگیری از رشد آلودگی بازی میکند. آلودگی در لارو جوان ایجاد گردیده تمام بدن لارو را مبتلا میکند. ولی علایم ابتدا ظاهر نمیشود، بلکه با تغییر سوخت وساز لارو ، در زمان شفیره ای با از بین بردن بافت روده و عبور از سد آن، بروز میکند. سریعاً داخل همولنف تکثیر و عفونت عمومی ایجاد مینماید.
اهمیت چهار مرحله از آلودگی لاروها :
برداشتن لارو در مرحله اول ، که فقط باسیل ها حضور دارند توسط زنبورانی که میخواهند عامل آلودگی را بردارند درمان خودبخودی کلنی را تسهیل می نماید. برداشتن لارو در مرحله بعد( لارو قهوه ای و چسبناک) توسط زنبوران و تماس با توده لاروهای کشدار , باعث گسترش آلودگی میشود. در رابطه با پلاک ها، تنها راه حذف, توسط زنبوران ( جویدن و بلعیدن بخشی از دیواره حجره ها و پلاک ها) می باشد. پیش معده نقش خود را در تصفیه میتواند بازی کند و 80% اسپور ها را وارد چینه دان نماید. این اسپور ها احتمال دارد داخل معده، باز شوند ولی در روده به فرم غیر بیماریزا تبدیل و حذف می شوند. برخی از انگل ها مثل لاروهای پروانه موم خوار با مصرف موم و مواد موجود در حجره ها ، از طریق مدفوع, اسپور ها را منتشر یا بدون تغییر آنها را حفظ می نمایند.
انتشار در زنبورستان و در منطقه:
گسترش بیماری به فاکتورهایی شبیه, بچه گیری، نرها، غارت، مدیریت ناصحیح , تغذیه با عسل با منشأ مشکوک ، نبودن ضدعفونی ، حمل و نقل و غیره نیاز دارد.
شخیص آزمایشگاهی لوک آمریکایی
عامل بیماری پنی باسیلوس لاروا(paenibacillus larvae ) می باشد
که باکتری گرم مثبت ،متحرک،اسپوردارو مقاوم دربرابر شرایط محیطی می باشد.حساسترین سن ابتلا دوران لاروی بوده ودر زنبوران بالغ هیچ علایمی مشاهده نمی شود در واقع این باکتری در روده میانی لارو جوانه زده وتکثیر می یابد.سپس بتدریج به داخل همولنف نفوذ کرده وبا ایجاد باکتریمی باعث مرگ لارو می شود.وجود بوی تعفن و ترشیدگی وفرورفته وسوراخدار بودن سلولهای حاوی شفیره و همچنین وجود تعدادزیادی سلول خالی در کنار سلولهای حاوی لارو و شفیره سالم از علایم بیماری می باشند.
1.تست چوب کبریت : چوب کبریت را داخل سلول دارای لارو بیمار برده وآنرا هم میزنیم سپس چوب کبریت رابه بالا می کشیم درصورتی که محتویات بیش از2.5 سانتیمتر کش بیاید مشکوک به لوک آمریکایی می شویم (در اثر رشد باکتری محتویات بدن لارو افزایش غلظت می یابد)
2.تست لام مرطوب:که از باقیمانده فلسهای داخل سلولها استفاده کرده و رنگ آمیزی می کنیم می توان از همان محتویات در تست چوب کبریت استفاده کرد و پس از تهیه گسترش رنگ آمیزی نمود وشکل رویشی یا اسپورباکتری را مشاهده کرد.
3.تست قطره معلق:که برای بررسی حرکت براونی اسپور استفاده می شود.در این روش مقداری از مایعات همگن شده سلولهای مشکوک را روی لامل گذاشته وپس از فیکس کردن با فوشین به مدت30ثانیه رنگ آمیزی می کنیم سپس روی یک لام یک قطره روغن ریخته و لامل را در همان حالت خیس بطور وارونه روی لام می گذاریم.در صورت وجود اسپور در قطرات معلق آب می توان حرکت براونی اسپور را مشاهده کرد.
4.کشت باکتریایی:
الف)استفاده از لارو و شفیره:تعدادی لارو و شفیره را بطور استریل ازحجرات خارج کرده ودر هاون می ریزیم بازای هر 20نمونه 20سی سی آب مقطر استریل اضافه کرده و آنها را می کوبیم سپس مایع رویی را با توری صاف می کنیم و مایع باقیمانده را در دور 3000 به مدت15دقیقه سانتریفوژ می کنیم .مایع رویی را دور ریخته ورسوب باقیمانده را به مدت12دقیقه در بن ماری90درجه قرار می دهیم.پس از خنک شدن نیم سی سی ازرسوب را در محیط mygp کشت می دهیم و به مدت 72-18 ساعت انکوبه می کنیم.درصورت رشد باکتری تست کاتالاز انجام می دهیم که کاتالاز آن منفی است.مرحله بعد تهیه گسترش و رنگ آمیزی است.در صورتی که باکتری پس از3-2روز اسپوردار نشد باسیلوس لاروا نیست.
ب)استفاده از موم:مقداری آب مقطراستریل به موم اضافه نموده و آنرا در بشر حرارت می دهیم تا موم حل شود
پس از خنک شدن با پیپت استریل آنرا سوراخ کرده وموم منجمد را کنار می زنیم ومایع آنرا تخلیه می کنیم سپس آنرا در دور3000به مدت15دقیقه سانتریفوژ کرده رسوب موجود در ته باقیمانده را12دقیقه در بن ماری90درجه قرار داده و از آن برای کشت استفاده می کنیم
ج)عسل:1سی سی عسل را به 9سی سی آب مقطر استریل اضافه کرده وپس از حل شدن در دور 3000به مدت15دقیقه سانتریفوژ می کنیم سپس به میزان نیم سی سی از رسوب را در محیط mygpکشت می دهیم
د)گرده:مقداری گرده را در هاون ریخته وکمی آب مقطر استریل اضافه کرده و می کوبیم.بقیه مراحل مثل روشهای قبلی می باشد.
برای اطمینان از تشخیص ، می توان به آزمایشی صحرایی دست زد :
چوب کبریتی را داخل بدن لارو آلوده فرو کرده ، بعد بیرون می کشیم که در بیماری لوک آمریکایی حدود 3 سانتی متر مثل لاستیک کش می آید .
برای تشخیص نهایی از روش های آزمایشگاهی استفاده می شود .
پیش آگهی:
لوک آمریکایی یک بیماری خیلی حاد و خیلی واگیر است . ، اگر چاره ای توسط زنبوردار اندیشیده نشود ,در صورت عدم تغییر وضعیت کلنی از نظر مقاومت ، مرگ کلنی تنها موضوع خواهد بود.
درمان:
برای درمان, توقف بیماری و جلوگیری از ظهور مجدد لوک آمریکایی اقداماتی در چهار مرحله اجراء میشود :
1 -اقدامات مقدماتی :
تدابیر فوری:
درب و دریچه کلنی های تلف شده باید در اسرع وقت برای جلوگیری از غارت بسته شود. معاینه کلنی ها برای تشخیص کلنی هایی که بیمار نیستند شروع شود.
از بین بردن یا ادغام کلنی های آلوده و ضعیف :
کلنی هایی که جمعیت زنبوران بالغ آنها ضعیف است و نشان می دهند که نمیتوانند مقاومت کنند بوسیله دود گوگرد از بین برده یا با سایر کلنی های آلوده ادغام شوند. این کلنی ها خواهند توانست درمان یا انتقال به کندوی سالم را تحمل نمایند.
نابودی توسط شعله:
کلنی هایی که دود گوگرد داده می شوند و همچنین کندوهای نامناسب و شفیره های آلوده با شعله نابود شوند.
- آماده سازی جهت انتقال به کندوی سالم یا رها سازی کندوهای آلوده :
برای کلنی های که علائم بیماری را نشان میدهند می بایست مقاومت آنها را بوسیله رها سازی کندوی آلوده افزایش داد . یعنی زنبوران بالغ را در کندوی ضدعفونی شده با قابهای بافته و سالم و عاری از آلودگی قرار داد.
– آماده سازی جهت ضدعفونی و رفع آلودگی:
تمام مواد آلوده یا مشکوک به آلودگی می بایست جدا نگهداری شوند و با مواد سالم مخلوط نشوند تا ضدعفونی شوند.
2 -درمان دارویی:
به تمام کلنی هایی که علایم بیماری را نشان داده اند سه مرتبه , به فاصله یک هفته , دارو تجویز میشود . دارو با شربت شکر یا با پودر شکر ، مخلوط میشود .میزان داروهای مورد استفاده بشرح ذیل است:
اکسی تتراسیکلین :
برای هر کلنی نیم گرم ماده مؤثره ، در یک لیتر یا نیم لیتر شربت 1 به 1 , تکرار سه مرتبه به فاصله یک هفته.
یا نیم گرم ماده مؤثره را با 50 گرم پودر شکر مخلوط نموده و در هر طرف کادرهای زنبوران پاشیده می شود . تکرار سه بار به فاصله یک هفته.
یادآوری :
دارو طبق دستور در شربت سرد یا کمی ولرم, درست در زمان مصرف, با پودر شکر کاملاً مخلوط. گردد .
برای پرهیز از باقیماندن دارو در عسل درمان در خارج از زمان شهد باید انجام شود .فراموش نشود که درمان بعنوان پیشگیری هیچ فایده ندارد . آنتی بیوتیک مورد استفاده جلوی رشد فرم فعال باکتری را می گیرد و روی اسپور ها فاقد اثر است. بنابر این درمان در این زمان یعنی با وجود اسپور معنی ندارد و همینطور بر آلودگیهای بعدی که از بیرون می آید یا آلودگیهای مجدد در داخل کندو اثری ندارد. مگر اینکه با روش رها سازی کندوی آلوده اسپور ها را از زنبوران و کندوها جدا ساخت.
3 - رها سازی:
عملیات باید در روز روشن و در هنگام فعالیت زنبوران، انجام شود. در این زمان ورود زنبوران داخل کندوی جدید میسر است.
مراحل اجرای کار بشرح ذیل است:
-برداشتن و قرار دان کندوی آلوده روبروی محل اصلی به فاصله حدوداً یک متر .
-کندوی خالی با کادرهای بافته در محل اصلی کندوی آلوده قرارداده شود. زنبوران صحرا رو به کندوی جدید بر میگردند.
-بین دو کندو یک صفحه بزرگ کاغذی (روزنامه) به طریقی که دو دریچه پرواز را به هم مربوط کند, قرارداده شود.
-کیسه پلاستیک بزرگ برای دریافت کادرهای آلوده پیش بینی و در نزدیکی کندو قرار داده شود.
-پس از باز کردن کندوی آلوده ، کادرهای شفیره را روی کاغذ تکان داده و سپس داخل پلاستیک مخصوص قرار داده شوند. در خاتمه بدنه کندو و کف کندو روی کاغذ تکان داده می شود.
-مواد آلوده را برای جلوگیری از غارت داخل پلاستیک قرار داده و درب آنرا می بندیم.
زمانیکه تمام زنبوران به کندوی جدید وارد شدند ، کاغذ را تا کرده همراه با مواد آلوده باقیمانده در آن , داخل پلاستیک قرار شده و سپس با شعله سوزانده میشود. رخی از زنبورداران بجای تکان دادن قابها ، ترجیح میدهند آنها را با آرامی برس بکشند . چون با تکان دادن احتمال دارد که عسل یا شربت تغذیه روی زنبوران ریخته و بهم چسبیده , بازگشت آنها به کندو مواجه با مشکل شود. البته با برس کشیدن به زنبوران ممکن است برس آلوده شود. لذا ضروری است که آنرا با غوطه ور کردن در آب ژاول ضدعفونی نمود. در فصل سرما (اواخر پاییزـ بعد از زمستان) ،یعنی زمانیکه اجراء عملیات رهاسازی زنبوران از آلودگی میسر نمی باشد مثل یا در زمانیکه شرایط آب و هوایی نامناسب است ، جا دارد راهی عملی پیدا کرد . در اینصورت با یک درمان دارویی میتوان شروع کرد.
4 - پیشگیری:
تدابیر مختلفی که برای پیشگیری از لوک آمریکایی ، انجام می شود شامل :
-داشتن کلنی های قوی با ملکه جوان ,این عمل تا حدودی ضعف تغذیه حاصل از مواد انرژی زا و پروتئینی را جبران میکند.
-پرهیز از تغذیه با عسل های با منشأ ناشناخته. همچنین تعویض قابهای یک کلنی با کلنی دیگر باید با احتیاط صورت پذیرد.
-زنبورداران می بایست بطور منظم وسایل خود را با مواد شناخته شده و مؤثر ضدعفونی کنند.
-در هنگام خرید مواد مورد استفاده ، باید ضدعفونی شوند.
-گرفتن بچه کندوهای ناشناخته نباید بدون جداسازی یا قرنطینه, آنها صورت گیرد.
بکارگیری تدابیری که شرح داده شد مانع از گسترش بیماری شده و منجر به ریشه کنی بیماری میشود. رعایت این تدابیر,ضروری است. در هنگام انتشار بیماری ، با رعایت مسایل فوق همکاری بیشتری بین زنبورداران برقرار میشود. بندرت دیده میشود که یک زنبورستان بطور کامل از لوک آمریکایی صدمه ببیند. ضروری است هر زنبور دار ، وظیفه شناس ، مراقب و محتاط به محض دیدن علایم بیماری را به مراجع ذیصلاح اعلام نماید . فقط معدودی از کلنی ها علایم کلینیکی را نشان میدهند. نابودی کامل این کلنی ها بهترین راه درمانی خواهد بود. از طرف دیگر نباید از نقش بهداشتی زنبوران در نظافت کندو , با توجه به توانایی پیش معده و آمپول روده ای در حذف آلودگی ها ، غفلت نمود. آنها با پوشش دادن و مسدود کردن حجره های مبتلا با یک ورقه ضخیم موم، همچنین با بکار بردن محصولات مختلف ضد باکتری در کندو ، بیماری راخیلی خوب درمان میکنند. اگر کلنی با یک درمان دارویی کمک شود و قابهای مبتلا را برداشته شود قدرت ضد باکتری کندو تقویت خواهد شد.
vetshoop.ir
اپلیکیشن موبایل دامپزشک همراه
برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.