آبستنی کاذب در سگ
( Pseudopregnancy )
جسم زرد در سگهای غیر آبستن ۳ تا ۵ هفته بعد از خروج اوول همچنان باقی می ماند از این قرار می توان گفت که سگ ماده همیشه بطور کاذب در این مدت آبستن است و باقی ماندن جسم زرد همراه با تولید پروژسترون را برای مدتی بیشتر از حد معمولا تحت عنوان سندرم آبستنی کاذب نامگذاری کرده اند.
این سندروم در سگهای مادة غیر آبستن و در حدود 6-12 هفته پس از فحلی رخ می دهد. تشخیص آن بر پایة علائم کلینیکی است. در حالی که پرولاکتین نقش اساسی در بروز علائم این سیندروم دارد ولی علت اتیولوژیک دقیق آن هنوز شناخته نشده است.
اختلاف در حساسیتهای فردی نسبت به پرولاکتین و یا اختلافهای مولکولی این هورمون می تواند منشاء اختلاف در شیوع و شدت این سیندروم بین سگهای یک نژاد و یا نژادهای مختلف باشد.
ارتباط بین آبستنی کاذب و متعاقباً بروز تومورهای پستانی، اهمیت درمان این سیندروم را بیشتر می کند.
در سگها رشد و شیرواری پستانها با فاز لوتئال هر سیکل جنسی ارتباط دارد و لذا فاز لوتئال سیکل جنسی سگ مادة سالم و طبیعی، آبستنی کاذب نام دارد؛ این حالت زمانی به عنوان سیندروم آبستنی کاذب تلقی می شود که رشد و ترشحات پستانی بیش از حد نرمال باشد و چون این حالت باعث تغییر رفتار حیوان و فعالیت پستانها می شود آن را تحت عنوان آبستنی کاذب کلینیکی نیز نام گذاری کرده اند .
رشد پستانها در تمام سگهای مادة غیر آبستن در فاز مت استروس و بین 6-20 هفته بعد از استروس دیده می شود و حداکثر رشد پستانها حدود 14 هفته پس از فحلی است .
شیوع آبستنی کاذب کلینیکی در سگها دقیقاً مشخص نیست ولی این میزان حدود 50% تا 75% گزارش شده است ، هورمون پرولاکتین که از هیپوفیز ترشح می شود در پاتوفیزیولوژی این سیندروم نقش اساسی دارد . شواهدی نیز مبنی بر ارتباط بین بروز آبستنی کاذب کلینیکی با سن، نژاد، محیط و تغذیه وجود دارد .
ایجاد نئوپلاسمهای پستانی به دنبال اتساع مداوم غدد پستانی و تجمع مواد سرطانزا که ناشی از تولید و باقی ماندن شیر در آسینی های پستان می باشد یکی از عواقب آبستنی کاذب به شمار می رود .
عوامل مستعد کننده :
درمان طولانی مدت با پروژستین ها، درمان ضد پروژستینی و برداشت تخمدانها در فاز لوتئال، زمینه را برای آبستنی کاذب کلینیکی سگ فراهم می کنند.
علائم :
این اختلال در پایان فاز دیاستروس Diestrus و معمولا با علایمی چون هایپرپلازی یا تورم غدد پستانی ، شیرواری یا ترشح شیر از پستان ها و تغییرات رفتاری مشخص می گردد. بعضی از این سگ های ماده رفتارهایی همانند یک سگ آبستن از خود بروز می دهند. پنهان کردن اسباب بازی ها و اجسام و تمایل به شیر دادن به آنها و نیز کندن محل خود در مکان هایی مانند گوشه و کنار کمد و یا لانه شان و همچنین پوزیشن گرفتن زایمان، از جمله آنها است.
تشخیص :
تشخیص بر اساس علائم کلینیکی است؛ در مواردی که مشکوک به آبستنی هستیم و یا برای تفریق این سیندروم از پیومترا و سقط می توان از طریق اولتراسونوگرافی، رادیوگرافی، آزمایش خون (CBC) و معاینه فرج و واژن شرایط را بررسی نمود. لازم به ذکر است که آبستنی کاذب ممکن است با مشکلات تناسلی و غیر تناسلی دیگری نیز همراه شود که در این موارد تشخیص مشکل تر خواهد بود.
در بسیاری موارد حیوان فقط و زن معمولی موقع آبستنی را بدست می آورد و همراه با این علامت بزرگ شدن غدد پستانی توجه دامپزشک را جلب میکند.
نشانیهای اتفاقی معمولا همراه با این علامت ممکن است ظاهر گردد مثل سستی رباطهای فرج و لگن.
بعلت غیرعادی بودن درجه حرارت بدن و وضعیت حرکات دام چنین بر می اید که دام می خواهدجنین خود را خارج کند.
آبستنی کاذب بوسیله رادیوگرافی و ملامسه بدن از آبستنی طبیعی تشخیص داده می شود.
پیشگیری
بوسیله برداشت تخمدان و رحم می توان از این حالت جلوگیری نمود اما این طریقه زیاد اطمینان بخش نیست زیرا غدد پستانی ترشحات خود را همچنان دارا بوده این امر ممکن است دوره شیرواری را افزایش دهد. هرگاه برداشت رحم و تخمدان نامطلوب باشد در اینصورت بکار بردن یک تا 6 میلی گرم مواد استروژن مثل استرادیول هفت تا ۱۰ روز بعد از مرحله طلب فحلی ممکن است از پیشرفت نشانیها جلوگیری نماید. مواد استروژن بطور کامل برگشت و سیر قهقرائی جسم زرد را به جلو می اندازد و بایستی فقط در حیواناتی که زاد و ولد نکرده اند بکار رود.
درمان :
از آنجایی که آبستنی کاذب حالت خود محدود شونده دارد لذا موارد خفیف آن نیاز به درمان ندارد، گاهی بستن قلادة الیزابت برای جلوگیری از لیسیدن پستانها توصیه می شود، کاهش آب و غذا به یک سوم مقدار معمول میتواند کمک کننده باشد.
زمانی که تغییر رفتار حیوان به طور کامل وجود دارد، آرامبخشی بدون استفاده از داروهای فنوتیازینی مفید است، باید توجه داشت که مصرف فنوتیازینها در مورد آبستنی کاذب ترشح پرولاکتین را افزایش می دهد. از آنجایی که اخیراً ارتباط بین آبستنی کاذب و بروز تومورهای پستانی به اثبات رسیده است لذا بهتر است موارد خفیف را نیز درمان کنیم، چراکه ممکن است منجر به ایجاد تومورها شوند، با توجه به اثرات جانبی استروئیدهای جنسی، امروزه بهترین درمان استفاده از مهار کننده های پرولاکتین به خصوص آگونیستهای دوپامین می باشد، این داروها به شرح ذیل می باشند:
1- داروی Mibolerone Cheque Drops ناشناخته ،آندروژن ، ضد بارداری
2- داروی Bromocriptine parlodel کاهش پرولاکتین ، آگونیست دوپامین- فرآورده انسانی
3- داروی Cabergoline Galastop کاهش پرولاکتین ، آگونیست دوپامین- فرآورده دامی
4- داروی Metergoline Contralac کاهش پرولاکتین ، آنتاگونیست سروتونین- فرآورده دامی
توصیه میشود از کابرگولین استفاده شود چون بروموکریپتین حالت استفر اغ زایی بیشتری دارد. که با دوز 0.5 میلیگرم بر کیلوگرم استفاده میشود.
یکی از بهترین راه هایی که برای جلوگیری از این رفتارها و این اختلال در سگ پیشنهادمی گردد، عمل جراحی OVariohystrectomy یا برداشت رحم و تخمدانها در سگ ماده است.معمولا این عمل بعد از زایمان سگ پیشنهاد میگردد.
در بسیاری موارد نشانیهای ابستنی کاذب را بوسیله خورانیدن بعضی مواد مثل قرص متیل تستسترون به میزان روزانه نیم تا یک میلی گرم به ازاء هر کیلو وزن زنده دام بمدت ۶ تا 10روز برطرف نمود.
بوسیله تزریق عضلانی تستوسترون پروپیونات به میزان 25-50 میلی گرم بر حسب بزرگی جثه نیز می توان این عارضه را بر طرف نمود و هرگاه نتایج خوبی عاید نشود تزریق زیرجلدی دی اتیل استیل بسترول به میزان یک تا پنج میلی گرم نافع خواهد بود و هرگاه ترشح افزایش یابد در این صورت کمپرس آب سرد در تقلیل میزان ترشح شیر موثر است. بالاخره به منظور جلوگیری از عفونتهای احتمالی ناشی از هجوم الدمی غدد پستانی تجویز آنتیبیوتیک لازم به نظر می رسد. هرگاه پستان بر اثر خارش عفونی گردد مالش پماد Sterosan روی پستان بسیار نافع خواهد بود.
vetshoop.ir
اپلیکیشن موبایل دامپزشک همراه
برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.
