کمبود سدیم و کلر در اسب ( Na , Cl deficiency )
کمبود سدیم و کلر در اسب
( Na , Cl deficiency )
سدیم. کلر بیشتر در مایعات و بافتهای نرم قرار دارند.
سدیم فراوانترین کاتیون خارج سلولی بدن است و در تعادل اسید و باز ، تنظیم فشار اسمزی ، انتقال عصبی و ماهیچه ای نقش دارد.
کلر مهمترین آنیون بدن است و در ترشحات معده ، تنظیم فشار اسمزی و ... نقش دارد.
نقش عمدة آنها عبارتند از:
1- ثابت نگه داشتن فشار اسمزی
2- ایجاد تعادل اسیدی بازی
3- کنترل عبور مواد غذائی به داخل سلولها
4- ترشحات معده ( اسید معده )
5- انتقال علائم عصبی ( سدیم و پتاسم )
کمبود :
با توجه به این که مواد غذائی مصرفی روزانه دام و طیور تامین کنندة مواد معدنی ذکر شده می باشد، لذا دامها کمتر با کمبود این عناصر روبرو میشوند. این مواد در بدن کمتر به صورت ذخیره در می آیند و می بایست به صورت روزانه جهت دام و طیور تامین گردد. کمبود هر یک از این مواد سبب کاهش اشتهاء ، تاخیر در رشد ، کاهش وزن بدن کاهش تولید میگردد.
کمبود سدیم و کلر که در واقع کمبود نمک طعام است در شرایط تولید زیاد ، گرما و تعرق و فعالیت بدنی زیاد ، چرا بر روی زمینهایی که با کود پتاس به مقدار زیاد غنی شده اند به علت کاهش جذب سدیم و کلر توسط گیاه بیشتر رخ می دهد.
به طور کلی کلیه منابع غذایی گیاهی از نظر نمک کمبود دارند و نمک همیشه باید به غذا اضافه شود یا به طریقی در اختیار حیوان قرار گیرد.
مدت زمان نسبتا طولانی طول میکشد تا کمبود نمک ایجاد علائم کند زیرا مکانیسم های هورمونی و فیزیولوژیکی فراوانی برای حفظ و برقراری سدیم و کلر وجود دارد مثل بازجذب از کلیه
عواملی که باعث کمبود نمک میشوند عبارتند از:
1) بیشتر در دوران شیرواری به علت دفع نمک از طریق شیر است.
2) در دامهای درحال رشد، تغذیه با جیره های حاوی نمک کم و یا عاری از نمک (مثل غلات)
3) در آب و هوای گرم به علت تعریق و دفع سدیم، ممکن است کمبود نمک اتفاق بیافتد
4) پتاسیم زیاد، جذب سدیم را توسط گیاه کاهش می دهد و تغذیه مداوم با این گیاهان با پتاسیم زیاد میتواند منجر به کمبود نمک شود.
علائم کمبود نمک :
کمبود نمک علائم عمومی مثل کاهش رشد ، کاهش اشتها و ... ایجاد میکند.
دام مبتلا دچار پلی یوری، پلی دیپسی و پیکا است و اغلب در و دیوار را می لیسد . کاهش وزن و کاهش تولید نیز دارد.
منابع نمک :
منابع دامی جیره به مانند پودر گوشت و پودر ماهی و همچنین نمک طعام افزوده شده به جیره از منابع اصلی تامین عناصر سدیم و کلر مورد نیاز دام و طیور میباشد.
اضافه بودن نمک جیره در تغذیه نشخوارکنندگان باعث افزایش دفع ادرار و در نهایت بستر مرطوب می گردد.
غذاهای با منشاء حیوانی از لحاظ سدیم غنی تر میباشند.
برای اضافه کردن سدیم و کلر به غذا از معمول ترین مکمل آن یعنی نمک طعام استفاده میشود.
در اسب ببسته به وضع آب و هوا، میزان نمک جیره متغیر است و بین 0.5- 2 درصد توصیه میشود.
راه دیگر مصرف نمک استفاده آن به همراه مکمل هایی است که مزه خوبی ندارند مثل آهک ، پودر استخوان ، مکمل منیزیم که در این روش بین 20-50 درصد کل مخلوط را مکمل بد مزه اضافه و در اختیار حیوان قرار میدهند.
اشکال مختلف نمک در بازار :
1- پودر نمک ( نمک طعام )
2- نمک طعام به همراه عناصر دیگر مثل نمک ید دار
- نمک TM که نمک به همراه سایر عناصر معدنی کمیاب است.
3- آجر لیسیدنی :
ساده ترین آن سنگ نمک است.
vetshoop.ir
اپلیکیشن موبایل دامپزشک همراه
برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.