سندروم خونریزی روده
سندروم خونریزی روده (HBS )
دلیل HBS ناشناخته است اما بعضی از مدارک چنین اظهار می دارند که این مشکل چند عاملی است. شرایط مستعد کننده مختلفی دست در دست هم می دهند تا این مشکل ایجاد شود . این شرایط شامل اسیدوز و سطوح بالای نشاسته ای است که به روده باریک می رسد.
چون در این بیماری درمان بندرت موفقیت آمیز است لذا پیشگیری راه ارجحتری است. رعایت بعضی نکات تغذیه ای می توانند برای پیشگیری ازاین مشکل مؤثر باشند که جزئیات آنها در متن زیر آمده است.
بالانس جیره غذایی به نحوی که مواد مغذی مناسب را برای گاوهای شیری پر تولید تأمین کند و در عین حال سلامت سیستم گوارشی را حفظ نماید، یک هنر به شمار می رود. گاو شیری در زمان زایش بخاطر تغییرات محیط یا تغییر گروه و یا تغییرات جیره ای استرس را تجربه میکنند که این استرس می تواند مشکلات هضمی را به دنبال داشته باشد. مصرف پایین خوراک والگوهای نا صحیح تغذیه اغلب باعث افزایش اسیدوز های شکمبه ای می شود.
به ادامه مطلب بروید
همچنین مقدار زیاد انرژی در جیره می تواند به گاوها در تأمین انرژی بیشتر برای تولید شیربیشتر کمک کند. اما جیره های پر انرژی عمدتا" اسیدوزهای شکمبه ای را بیشتر می کنند. در 10 سال اخیر به خاطر افزایش وقوع سندرم خونریزی روده تعداد مرگهای ناگهانی درمزارع شیری افزایش داشته است و این مسئله باعث شده متخصصان تغذیه همانطورکه به سلامت شکمبه توجه می کنند، توجه بیشتری روی سلامت روده ای داشته باشند.
اسیدوزشکمبه ای ( اسیدوز مزمن ) وقتی اتفاق می افتد که pH شکمبه پایین تر از 6/5 می رسد. وقتی میکروبهای شکمبه، خوراک را تخمیر می کنند اسید تولید می شود. اگر این اسید حبس شود pH شکمبه کاهش می یابد و از رشد میکروبها جلوگیری می کند. در pH پایین شکمبه،غلظت یون هیدروژن بیرون از پیکر میکروبهای شکمبه افزایش می یابد و یونهای هیدروژن به درون میکروبها رخنه می کنند که در این حالت میکروبها باید بخاطر حفظ pH طبیعی درون سلولهایشان، انرژی بیشتری مصرف کنند تا یونهای هیدروژن را آزاد کنند.
این فرآیند منجر می شود که انرژی کمتری برای رشد، در اختیار میکروبها باشد. میکروبهاییکه فیبر را تخمیر می کنند بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند. در این حالت ، مصرف کم میشود ، قابلیت هضم فیبر کاهش می یابد و تولید پروتئین میکروبی بخاطر اسیدوز شکمبه محدود می شود. در این شرایط گاوها اسهال دارند و بی حال و خواب آلوده اند. اسیدوز متابولیکی (اسیدوز حاد) وقتی اتفاق می افتد که pH شکمبه به حد پایین تراز 2/5 می رسد و خون گاو اسیدی میشود ( pH پایین تر از 35/7 ). مانند میکروبهای شکمبه، سلولهای بدن گاو نیز در محیط اسیدی خوب کار نمی کنند. فعالیت آنزیمهای بدنی نیز تحت تأثیر منفی pH پایین خون قرار می گیرند. خون اسیدی نمی تواند اکسیژنزیادی حمل کند. پاهای گاو که دورترین نقاط بدن گاو به حساب می آیند، کمترین اکسیژنرا دریافت خواهند کرد. این مسئله منجر به ایجاد آماس و ورم در پاها می شود. از طرفدیگر توکسینهای داخلی تولید شده در شکمبه، آزاد شدن هیستامین را افزایش می دهند کهاین ماده به آماس و التهاب پاها بیشتر کمک می کند. فشار بین دیوار سم و استخوانداخلی ایجاد درد می کند و خونریزی و زخم همراه با لامینایتیس ایجاد می شود.
لامینایتیس بعنوان التهاب بافت حساس ( لاملا )تعریف می شود که بین دیوار خارجیسم و استخوان Coffin (در داخل ) قرار دارد.
دلایل وپیشگیری
میکروبهای شکمبه نشاسته و قند را به فرم اسیدهای چرب فرار (VFA ) (ابتدائا") پروپیونات تخمیر می کنند. VFA از شکمبه جذب می شود و بعنوان منبعانرژی بوسیله گاو مورد استفاده قرار می گیرد. افزایش تجمع پروپیونات در شکمبه PH راکاهش داده و رشد میکروبهای تولید کننده لاکتات را افزایش می دهد. افزایش ناگهانیمصرف دانه ها نیز منجر به تولید بیشتر لاکتات می شود. لاکتات اسید قوی تری است. تجمع این اسید در شکمبه pH را بیشتر کاهش می دهد و منجر به اسیدوز شکمبه می شود.
تنها میزان نشاسته و قند جیره نیست که سطح اسید شکمبه را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه نوع نشاسته و فرآیند آن نیز در این امر دخیل است. در سطوح مساوی نشاسته وقند، جیره های حاوی مقادیر بیشتر قند و نشاسته سریع التخمیر مانند جو ، ذرت بارطوبت بالا یا ضایعات نانوائی منجر به اسیدوز خواهند شد.
جیره های حاوی نشاستهای که با سرعت پایینتر تجزیه می شود، مانند آرد ذرت، ممکن است ایجاد اسیدوز نکنند. فشار و حرارت باعث می شوند نشاسته سریع تر تخمیر شود. برای افزایش بازدهی انرژی،مقادیر زیاد نشاسته ای مدنظر قرار میگیرد که سریع در اختیار میکروبها قرار گیرد،اما کاهش سرعت تخمیر به کنترل اسیدوز کمک می کند. مصرف نشاسته در جیره های نشاستهای می تواند بوسیله محصولات جایگزین مثل پوسته سویا، چغندر قند و Wheat midds کنترلشود. این خوراکها حاوی فیبر قابل حل بیشتر هستند و اسید کمتری تولید می کنند. فراهمکردن پروتئین قابل حل و قابل تجزیه در شکمبه همراه با نشاسته می تواند به افزایشتولید پروتئین میکروبی کمک کند و تشکیل اسید در شکمبه را کاهش دهد.
تجمع اسیددر شکمبه ایجاد مشکل می کند اسیدهای چرب از شکمبه از طریق پاپیلاها ی شکمبه جذب میشود. پاپیلای شکمبه گاوهای خشک از لحاظ اندازه و ظرفیت جذب کوچکترند به این دلیل کهدر این دوره دانه ها یا استفاده نمی شوند یا میزان مصرف بسیار پایین است. افزایشتدریجی نشاسته و قند جیره در سه هفته قبل و سه هفته بعد از زایش افزایش اسید تولیدیرا کنترل می کند.
فیبر بخاطر ظرفیت بافری خودش همراه با تحریک تولید بزاق برایافزودن بافر به شکمبه، اسید تولید شده از هضم نشاسته و قند را خنثی می کند . گاوفیبر را از شکمبه به دهان می آورد و می جود تا بزاق تولید کند. تخمین زده می شودکه گاوها بیشتر از 3کیلوگرم بافر ( مثل سدیم بیکربنات ) در هر روز می سازند. فیبرهمچنین حرکت محتویات شکمبه را تحریک میکند تا جذب اسید از شکمبه را افزایش دهد. عمدتا" توصِه می شود که 15% اجزاء جیره باید از 5/1 اینچ (cm 8/3 ) بلندتر باشند.
افزودنیها برای کنترل اسیدوز
مخمرها و تولیدات میکروبی
تحقیقات نشان می دهند کهمحصولات مخمر می توانند رشد باکتریهای مصرف کننده لاکتات را برای تثبیت pH شکمبهبالا برده و رشد میکروبی را افزایش دهند. این محصولات همچنین کوفاکتورهایی مثلویتامینهای گروه B، آنزیمها و ایزو اسیدهایی را فراهم می کنند که می توانند رشدباکتریهای شکمبه را بیشتر تحریک کنند. سلولهای مخمر زنده اکسیژن موجود در شکمبه ولاکتات را استفاده کرده و به این ترتیب به تحریک رشد باکتریهای شکمبه کمک می کنند. تولیدات مخمر بخصوص در زمان تغییر جیره و نوسانات مصرف مؤثر واقع شدهاند. محققان در دانشگاه کالیفرنیا ثابت کردهاند که گاوهای شیری که با تولیدات مخمرتغذیه شوند الگوی طبیعی مصرف را در زمان محدود تری تا زایش حفظ کرده ( 7 روز نسبتبه 10 روز قبل از زایش ) و بعد از زایش زودتر به الگوی تغذیه ای طبیعی برگشتند (14روز در مقابل 25 روز بعد از زایش
بافرها
بافرها مثل سدیم بیکربنات ( Bicarb ) یا سدیم سسکوی بیکربنات ( Scarb ) می توانند به جیره اضافه شوند. بافرها می توانند مصرف ماده خشک را افزایش داده و تثبیت کنند، تولید پروتئین میکروبی شکمبه را افزایش دهند و هضم فیبر را بهبود بخشند.