اسهال ویروسی گاو

اسهال ویروسی گاو

علائم این بیماری عبارتند از:

1. تب بالا ( 42 درجه سانتی گراد )
2.  ترشحات سروزی چشم و بینی
3.  پرخونی شدید مخاطات چشم
4.  پرخونی لثه ها
5.  کراتیت قرنیه

به ادامه مطلب بروید

در کالبدگشایی مهمترین یافته ها شامل موارد زیر بودند :

1. پرخونی در روده باریک 
2.  بزرگ بودن غدد لنفاوی مزانتریک و رتروفارنجیال

با تهیه ی گسترش خونی وجود تیلریوز را در این بیماری موثر میدانند. این بیماری از نظر درمانگاهی با علائم گاسترو اینتریت ، همراه با اسهال شدید ، زخم و تورم و سائیدگی مخاط دهان و بینی ، تب ، لوکوپنی ، کاهش ترشح شیر و سقط مشخص می گردد .

در سال  1953 در ایالت آیووای آمریکا بیماری مشابه ای همراه با عوارض مخاطی مشاهده گردید که بیماری مخاطی نامیده شد اما اکنون مشخص گردید که عامل هر دو بیماری یکی می باشد. یکی از جنبه های مهم این بیماری شباهت آن با طاعون گاوی و MCF است که با سائیدگی بافت پوششی مخاط دهان و مجاری گوارشی همراه می باشد .

علائم درمانگاهی :

بیماری BVD عموماً بصورت تحت کلینیکی می باشد . علت بروز علائم متفاوت در این بیماری می تواند به علل زیر باشد:

بیماریزایی های متفاوت در سویه های ویروس.حساسیت گله.عفونتهای رایج.استرس.

فاکتورهای مدیریتی

با توجه به اینکه ویروس BVD سیستم ایمنی را فلج می کند ، بنابراین امکان دارد سایر عوامل بیماریزای فرصت طلب نیز، بیماریزایی خود را نشان دهند بنابراین علائم کلینیکی بیماری BVD همراه با این بیماریها مشاهده         می گردد.

دوره کمون در شرایط طبیعی 1 تا 3 هفته است و بعضی منابع 5 الی 10 روز را ذکر کرده اند . در فرم حاد BVD که عموماً در گاوان جوان بین 8 ماهه تا 2 ساله بروز می کند علائم بیماری به قرار ذیل می باشد:

تب (c ° 41 – 40 ) ، دپرسیون ، بی اشتهایی ، تنفس شدید ، ضربان سریع قلب  ، سرفه خشک ، ترشحات     سروزی بینی که بتدریج چرکی می گردد ، پرخونی بینی و گاهی اوقات پرخونی مخاط دهان ، نکروز اطراف سوراخهای بینی و پوزه ، 2 تا 3 روز بعد از شروع تب اسهال دیده می شود که در ابتدا آبکی بوده سپس خونی همراه با ترشحات موکوسی می گردد . همچنین 3 تا 7 روز پس از شروع تب ، زخمهای دهانی همراه با    آبریزش کشدار مشاهده می گردد (تصویر1). ترشح اشک و کدر شدن قرنیه گاهی مشاهده می شود در اینصورت کدری از قسمت مرکزی قرنیه شروع می شود و به طرف خارج توسعه پیدا می کند .در تعدادی از دامها لنگش بروز می کند ، دامهای آبستن ، جنین خود را سقط می کنند و یا در صورت زایش ناهنجاریهای مادرزادی در گوساله ها مشاهده می گردد. تصادفاً ممکن است دامهایی آثار آنسفالیت بویژه    تشنج نشان دهند.

شایان ذکر است که در بعضی از موارد اسهال و زخمهای مخاطی ممکن است وجود نداشته باشد یا در حداقل خود را نشان دهد و تنها علائم تنفسی آشکار می باشد.

جراحات سائیدگی مخاط دهان معمولاً از یکدیگر مجزا و بصورت زخمهای کم عمقی هستند که در نتیجه نکروز پوشش مخاطی آن جدا گردیده است . این جراحات در سطح داخلی لبها روی لثه ها و حاشیه دندانها و در   قسمت خلفی سقف و در گوشه دهان و روی زبان وجود دارد . از اینگونه جراحات ممکن است در روی پوزه     نیز تولید و به یکدیگر متصل شود و در نتیجه دلمه خشکی روی پوزه را بپوشاند.

گاو مبتلا به فرم حاد BVD ظرف 48 ساعت تلف می گردد.

اشکال خیلی خفیف که عادی ترین شکل این بیماری می باشد با تب ، کم شدن لوکوسیتها همراه است و ممکن است با اسهال همراه باشد یا نباشد.

در شکل انفرادی و تک و توک بیماری مخاطی در ابتدا بی اشتهایی و تب شدید(c   ° 41 ) ظاهر می شود ولی   در ظرف 2 – 3 روز تب پایین می آید ، نکروز سطحی و مجزائی در مخاط دهان از جمله سطح زبان روی     پوزه و قسمت قدامی منخرین ظاهر می گردد. جراحات حاصل خیلی سطحی است و اگر آنرا پاک کنند ، سائیدگی های مخاطی زیر آن کم عمق و تشخیص آنها دشوار می باشد . ایجاد این جراحات با ترشحات بزاق فراوان ریزش بینی چرکی و  اسهال آبکی و گاهی خونین همراه است . زور و پیچ در هنگام خروج مدفوع اغلب وجود دارد . بی اشتهایی مطلق ادامه  پیدا می کند و از بین رفتن آب بدن و لاغری شروع می شود. نشانیهای عصبی وجود ندارد . در 10 درصد لنگش  دیده می شود. جراحات پوستی بیشتر در مواردی بوجود می آید که بیماری طولانی شده . در اینصورت ممکن است در اطراف مجاری غلاف قضیب و فرج نیز موجود باشد . در مواردی از مبتلایان ترشحات چشمی دیده می شود و کدر شدن قرنیه نیز در موارد کمی گزارش گردیده   است. در مراحل آخر بیماری مدفوع حاوی مقدار زیادی بقایای مخاطی است. مرگ معمولاً در ظرف 4 تا 15   روز فرا می رسد.

 

شکل تحت حاد و یا مزمن :

در حیواناتی که زنده بمانند ولی کاملاً بهبود نیافته باشند اسهال متناوب ، کم اشتهایی ، لاغری تدریجی ، موهای خشن و خشک ، نفخ مزمن ، تغییر شکل سم و جراحات مزمن در حفره دهان و پوست دیده می شود.

آثار کالبد گشایی جراحات در اکثر اشکال بیماری یکنواخت است. آثار ظاهری غیر عادی محدود به دستگاه گوارش می باشد. سائیدگی کم عمق مشخص با تورم مختصری در اطراف و بافت قرمز رنگی وسط آن روی پوزه و در دهان وجود دارد. تعداد این جراحات در حلق ، حنجره و قسمت خلفی منخرین کمتر ، ولی در مری زیاد و بصورت خطوطی در امتداد چین های مری قرار گرفته اند.

نظیر این جراحات در ابتدای شکمبه و در ورقه های هزارلا وجود دارد . در شیردان اغلب پرخونی همراه با لکه های متعدد خونریزی زیر مخاطی و تورم جدار این عضو بنظر می رسد.

 

تشخیص :

تمایز بیماریهائی که ایجاد سائیدگی مخاطی در دهان می کنند چه از نظر درمانگاهی و چه از نظر کالبدگشایی فوق العاده دشوار است .

طاعون گاوی ، BVD و MCF از نظر درمانگاهی شباهت زیادی به یکدیگر دارند. تورم دهان در اثر سائیدگی مخاط و تورم روده و معده در هر سه بیماری وجود دارد و در واگیریها نمی توان اسهال ویروسی و MCF را از طاعون گاوی از روی نشانیها تمیز داد . در اینگونه موارد باید مراجع ذیصلاح را مطلع ساخت و ماهیت بیماری را بوسیله تزریق و یا آزمایشهای مناسب مشخص کرد.

تشخیص قطعی ماهیت بیماری با کشت و جدا ساختن ویروس بوسیله برداشت از ترشحات مخاط بینی و مدفوع و آزمایش سرمی در دو نوبت از نظر پادتن های ضد ویروس اسهال ویروسی گاو انجام پذیر است. برای آزمایشهای هیستوپاتولوژی نمونه های مورد نظر از لوزه ها ، طحال ، غدد لنفاوی مزانتریک ، ریه و قسمتی از روده باریک

( ایلیوم ) همراه با پیرزپتچ ( Peyers` Patches ) گرفته می شود

درمان :

درمان اختصاصی برای BVD  وجود ندارد ولی معالجات کمکی توصیه شده است و باید دقت داشت از کورتون ها بخاطر خاصیت تضعیف سیستم ایمنی استفاده نکرد زیرا ویروس BVD خود باعث فلجی سیستم                 ایمنی می شود.

پیشگویی موارد سخت که با اسهال شدید و جراحات دهانی مشخص همراه باشد نامساعد است لذا بهتر است اینگونه دامها را ذبح نمود.

پیشگیری :

در صورت بروز واگیری این بیماری باید تمام دامهائی که نشانیهای درمانگاهی را بروز می دهند مجزا نمود        و در صورتیکه به فرم شدید دچار شده باشند ، باید آنها را ذبح کرد.

برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.