عوامل ضد مغذی پروتئینی در خوراک طیور( ساپونین ها)

عوامل ضد مغذی پروتئینی در خوراک طیور( ساپونین ها)

ساپونین‌ها (Saponins)  گلوکوزیدهایی هستند که در بسیاری از منابع گیاهی چون شبدر و یونجه به وفور یافت می شوند.      

هر چند ساپونین‌ها به گروهی از مواد با ساختار شیمیائی مختلف اطلاق می گردد، لیکن به خاطر خاصیت مشابه کف زایی آنها،  در اصل از لغت انگلیسی Soap   گرفته شده است که همان صابون است، تماماً در یک گروه قرار گرفته اند.

ساپونین‌ها خواص ویژه ای دارند، طعم تلخ، تشکیل کف در محلول های آبی (Aqueous) و همولیز کردن سلولهای قرمز خون از جمله ویژگی‌های منحصر بفرد آنها می باشد.

به ادامه مطلب بروید

عوارض ناشی از مصرف منابع ساپونین دار :

·         در نشخوارکنندگان تولید حباب‌های گازی حاصل از تخمیر مواد غذائی کرده و منجر به نفخ می گردد.

·         کاهش فعالیت آنزیمها

·         توانائی  ترکیب با کلسترول داشته و موجب کاهش بی رویه کلسترول خون می شوند..

·         تشکیل ترکیبات پیچیده با استرول ها (منجمله استرول ها غشا  سلولی پلاسما) و کاهش قابلیت نفوذ پذیری سلول ها و اختلال در سلول های کلیة بافت‌ها

·         اختلال در موکوس های سلول دیواره روده کوچک که  باعث جلوگیری از تحرک، تبادل و انتقال مواد مغذی از دیواره روده می شود.

·         تنفس، تشدید و غیر منظم می‌گردد.

·         قابلیت نفوذ پذیری سلول‌ها را تغییر داده و منجر به مسمومیت زایی می‌شود. 

·         افزایش ترشح بزاق، استفراغ و اسهال می گردد.

·         در عملکرد کبد و کلیه اختلال ایجاد می‌کند.

·         تلخ بوده و موجب  کاهش اشتها و کاهش خوراک مصرفی و کاهش رشد میگردد.

·         طیور حساسیت زیادی به ساپونین ها دارند. حضور 20% یونجه در جیره طیور، می تواند معادل 3/0% ساپونین داشته باشد ¬ موجب کاهش شدید رشد می‌گردد، همین مقدار در خوراک خوک تاثیر بسزایی ندارد.

·         کاهش تولید تخم مرغ در مرغ های تخم‌گذار

برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.