پرورش مرغ بومی برای روستاییان

پرورش مرغ بومی برای روستاییان

دلایل اهمیت پرورش و نگهداری مرغ بومی در روستاها

-        بهبود تغذیه روستاییان، ایجاد اشتغال و بهبود در آمد آنان.

-        مرغ بومی در برابر شرایط نامساعد زیستی و بیماری‌ها مقاومت بیشتری دارد.

-        گوشت مرغ و تخم مرغ دارای ارزش غذایی زیادی بوده وتأمین کننده پروتیین  حیوانی روستاییان می باشد.

-        گوشت مرغ به خاطر سهل الهضم بودن، می تواند غذایی مناسب برای افراد کهنسال یا بیمار روستایی باشد.

-        خانوارهای روستایی فاقد زمین نیز، توانایی نگهداری از چند قطعه مرغ را با حداقل امکانات دارند.

-        پرورش مرغ بومی و تولیدات آن، واحد تولیدی کوچکی را به وجود می آورد  که نیاز به تکنولوژی خاصی ندارد.

به ادامه مطلب بروید.

.

 

برای شروع کار  پرورش مرغ، راه‌های متفاوتی وجود دارد:

-        استفاده از مرغ بومی تخم گذار

-        استفاده از تخم مرغ نطفه دار برای جوجه کشی

-        خرید جوجه یکروزه بومی مناسب از مراکز تایید شده

-        خرید جوجه 1 تا 2 ماهه و پرورش آنها

 

انتخاب نژادهای تخم گذار:

- از نظر ظاهری، مرغ تخم گذار، سرحال، قوی پر تحرک و بسیار پرخور است.
- جوجه‌های نژاد تخم گذار از 4 تا 6 ماهگی به تخم می‌آیند. به علاوه، جوجه خروس های این نژاد هم زودتر به بازار مصرف میرسند.
-  حدود 18 تا 20 مرغ بومی تخم گذار، می تواند برای یک خانوار 6 نفری، دست کم یک تخم مرغ به ازای هر نفر در روز تولید نماید.

 

پرورش جوجه بومی یکروزه :

-        جوجه‌های یکروزه باید تا چند هفته اول در محلی گرم، نگهداری شوند.

-        دمای محل نگهداری جوجه‌های یکروزه در ابتدا باید حدود32 تا 35 درجه سانتی گراد باشد.

-        با رشد و پردرآوردن، به تدریج نیاز آنها به دمای محیط کاهش می یابد و باید کم کم دما را کاهش داد، تا در 9-7 هفتگی به حدود 22 درجه برسد. 

 

مهم ترین مشکل مرغداری بومی درکشور ما، زیاد بودن تعداد تلفات جوجه‌هاست که با انجام برخی اقدامات، می توان تلفات را کاهش داد.

1.بیماری‌ها، مراجعه نکردن به موقع به دامپزشکی و نزدن واکسن لازم، باعث مرگ و میر جوجه‌ها می‌شود.

2.مراقبت نکردن به موقع و مناسب، از جمله عدم تهیه دان خوری وآب خوری متناسب با تعداد و سن جوجه‌ها، می تواند موجب بروزآسیب های فیزیکی به آنها شود.

3.فراهم نبودن شرایط بهداشتی جایگاه، تغذیه و آب آشامیدنی.

 

جایگاه مرغ

دلایل ساخت جایگاه برای مرغ ها:

-        محافظت آنها از باد، برف، باران، نور مستقیم خورشید و تغییرات شدید آب و هوایی،

-        محافظت و کنترل آسان تر جوجه‌ها،

-        جمع آوری راحت تر تخم مرغ ها در جایگاه و کاهش آلودگی و شکستگی آنها،

-        پیشگیری از گسترش بیماری‌ها.

 

شرایط احداث جایگاه

-        با توجه به نوع آب وهوا و امکانات روستا، جایگاه مرغ از آجر، سنگ، بلوک سیمانی و... ساخته شود.

-        کف جایگاه باید از زمین بلندتر باشد. جنس کف آن سیمانی بوده و شیب ملایمی داشته باشد تا به راحتی شسته شود.

-        استفاده از کاه و کلش (پوشال) یا خاک اره به قطر 5 تا 15 سانتی متر در بستر جایگاه.

-        جایگاه مرغ باید طوری ساخته شود که در زمستان گرم و در تابستان خنک باشد.

-        برای مرغ ها چوب خواب در نظر گرفته شود تا در هنگام شب روی آن استراحت کنند.

احداث فضای باز

-  در نظر گرفتن فضای باز در محوطه جلوی جایگاه برای مرغ ها لازم است تا بتوانند در آنجا فعالیت کنند و از هوای آزاد استفاده نمایند.

-  فضای باز باید با توری محصور شده باشد. بهتر است در قسمتی از آن سایه بان ساخته شود تا در روزهای بارانی مرغ ها را محافظت کند.

-  مساحت آن معمولاً 2 برابر مساحت لانه است و برای هر چهار مرغ، 2 متر مربع فضای آزاد لازم است.

-  کاشت بعضی از علوفه مثل جو و شبدر در محل گردش مرغ ها برای استفاده آنان مفید است. 

 

محل استراحت

-  چون بر حسب غریزه، مرغ ها عادت دارند در جاهای بلند استراحت کنند، نصب چوب خواب در آشیانه بسیار مفید بوده و باعث می‌شود که مرغ ها از نشستن بر روی ظروف آب خوری و دان خوری خودداری کنند. در نتیجه این ظروف کم تر در معرض آلودگی به مدفوع  قرار می گیرند.

-  ضخامت چوب در حدود 3 سانتی متر، 

-  طول آن به ازای هر مرغ 20 تا 25 سانتی متر

-  و ارتفاع «برای جوجه‌ها 40 سانتی متر» و «برای مرغ ها، بالغ بر 90 سانتی متر» می باشد.

 

بهداشت جایگاه

-  جمع آوری فضولات مرغ ها از جایگاه‌ها، از شیوع بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می کند. پس لازم است هر 7 تا10 روز یک بار، فضولات درون جایگاه‌ها جمع آوری شده،  کف جایگاه تمیز شود و بستر کف جایگاه نیز تعویض گردد.

-   شستشو و ضدعفونی مداوم وسایل مرغداری را هرگز نباید فراموش کرد. هر 10 روز یک بار باید آب خوری‌ها و دان خوری‌ها را خوب شست  و با مواد مناسب ضد عفونی کرد.

-  برای ضد عفونی جایگاه می توان از آب آهک 5 درصد (5 کیلو آهک در 100 لیتر آب) و یا محلول‌های ضد عفونی کننده موجود در داروخانه‌های دامپزشکی استفاده کرد. هنگام استفاده از این محلول ها باید به دستور تهیه و مصرف آنها توجه شود.

 

نکات بهداشتی در پرورش مرغ بومی

1.جوجه‌ها را نباید در لانه‌هایی که قبلاً مرغ در آن بوده قرار داد، مگر این که لانه به طور کامل تمیز و ضد عفونی شود.

2.ظرف های آب خوری مرغ ها و جوجه‌ها باید به طور مرتب با پارچه تمیز و آب، شسته و تمیز شود.

3.دان خوری باید تمیز نگه داشته شود. همچنین دانه‌هایی که با فضولات مرغ ها و جوجه‌ها مخلوط شده و یا کپک زده اند، باید دور ریخته شوند.

4.از ورود مرغ های بیمار به جمع مرغ های سالم باید پیگیری شود. محل نگهداری آنها باید در جایی جداگانه و دور از مرغ های سالم باشد.

5.لاشه مرغ ها و جوجه‌های مرده باید فوری از لانه خارج شده، سپس به همراه آهک در خاک دفن گردیده یا سوزانده شود.

 

تغذیه مرغ بومی

-  کلیه احتیاجات مرغ‌های بومی روستاها، تا حد امکان از همان منابع موجود در روستا یا منطقه تأمین خواهد شد.

-  یکی از خصوصیات برجسته مرغ‌ها بومی عادت داشتن به شرایط تغذیه ای در روستا است. این مرغ‌ها می توانند 30 تا 40 درصد غذای خودشان را از طریق چرای آزاد و بقیه آن را با غذای دستی تأمین کنند

-  خوراک مرغ بومی متشکل از ضایعات کشاورزی، اضافه و دور ریز غذای روستاییان، پسچرعلوفه و سبزیجات و جانداران ریز مانند بعضی از کرم ها و حشرات می باشد که می توان با اضافه کردن مقداری مکمل غذایی، کیفیت غذایی آنان را بالا برد.

 

آب مصرفی مناسب

-  طیور به آب تازه و تمیز در تمام اوقات نیاز دارند. شرایط معمولی هر 4 مرغ در شبانه روز، یک لیتر آب مصرف می کنند. در آب و هوای گرم این مقدار بیشتر می‌شود.

-  در روزهای سرد سال باید مراقب یخ زدن آب خوری‌ها بود و در روزهای گرم برای خنک ماندن آب خوری‌ها، آنها را باید در زیر سایه قرار داد.

-   کمبود آب ممکن است موجب بروز تخم مرغ خوری مرغ‌ها شود. برای هر 50 قطعه مرغ، یک آب خوری کله قندی نیاز است.

پرورش مرغ بومی برای روستاییان