پاراتیفوئید در کبوتر
( Paratyphoid infection )
امروزه دانسته شده است که عملاً تمام گونه های پرندگان اهلی نسبت به تعداد زیادی از سروتیپهای مختلف سالمونلاها حساسند . بیماری واگیری است که علاوه بر کبوترها در سایر پرندگان نیز دیده شده است.
عامل :
گونه های مختلف سالمونلا در منشاء بیماری قرار دارند .در ایران در طی سالهای (54-52) سالمونلا تیفی موریوم ( salmonella typhimurium ) ، هاوانا ( salmonella havana ) ، بلاک لی، هیدلبرگ ( salmonella heidelberg ) ، سنت پول و تامپسون از ماکیان جدا شده اند و واگیری با سالمونلا تیفی موریوم از موارد دیگر بیشتر بوده است .
تمامی این واگیرها در سنین کمتر از یکماه بوده و بیشتر طیور مبتلا به عدم جذب زرده بوده اند.
در اردک و غازسالمونلاتیفی موریوم نیز ازانواع متداول است و این سالمونلا بکرات از کبوتر و قناری جدا شده است .
انتقال :
طریقه انتقال این بیماری بیشتر از تماس کبوتر آلوده با کبوتر سالم بوجود آمده و یا از طریق مادر به جوجه انتقال و حتی از منافذ تخم هم به داخل آن نفوذ می کند. بیماری از راه آب، غذای آلوده، پرندگان وحشی، کبوترهای مبتلا مگس و لانه آلوده منتقل می شود
علائم کلینیکی:
کبوترهای جوان در شکل حاد بیماری دچار ضعف، تنگی نفس و سوءهاضمه شده و در طول چند ساعت تلف می شوند. گاهی ملتحمه چشم متورم می شود. گاهی مغز نیز عفونی می شود و نشانه های عصبی در کبوترهای بیمار ظاهر می شود. کبوترهای مبتلا بی اشتها می شوند و ممکن است اسهال سبز رنگی داشته باشند که علت آن تورم روده خونریزی دهنده است. کبوترهای مبتلا به شکل مزمن پاراتیفوئید علایم کاهش وزن، تورم چرکی مفاصل، به ویژه مفاصل بال ها را نشان می دهند
این باکتری می تواند توسط خون به تمام نقاط بدن نفوذ کرده و موجب سپتی سمی گردد.
از دیگر علائم بالینی آن افت جوجه درآوری در تخمها-تلفات بالای جنینی وتلفات بالای جوجه های تازه از تخم خارج شده است.
این بیماری اگر درمان نشود در نهایت به مرگ کبوتر منجر می شود.در این بیماری پوست پاهای کبوتر برجسته شده و کنده می شود.
بطور کلی در ضایعات کالبد گشایی ممکن است کبد پرخون و متورم و همچنین کانونهای نکروتیک سفید یا قهوهای در روی کبد دیده شوند.
یکی از ضایعات کالبد گشایی محرز و اختصاصی پاراتیفویید وجود چرک لوله ای شکل در سکوم ها می باشد که با آنتریت همراه است.
و از علائم بالینی دیگر آن کوری کبوتر است که البته اختصاصی نبوده و در پولوروم هم دیده می شود.در اینحالت رنگ چشم کبوتر زرد یا سفید شده و چشمان کبوتر کم کم بسته می گردد.
تشخیص :
برای تشخیص باید نمونه های مرضی را کشت داده و اقدام به مجزا ساختن باکتری نمود .
کشت از کبد و کیسه زرده و کشت کیسه فابریسیوس ، روده کور و فولکولهای لنفاوی در محل دوشاخه شدن روده کور بعلت ساکن شدن باکتری در آنها بهترین نتیجه را می دهد .
کشت بستر عملی بوده و همچنین آزمایش هماگلوتیناسیون در تشخیص آلودگی با سالمونلاتیفی موریوم بسیار مفید بوده است .
عامل این بیماری را می توان از تراوشات خارج شده از مفاصل متورم کبوترهای تلف شده مشکوک جدا کرد. چنانچه تورمی در مفاصل وجود نداشته باشد، می توان توسط یک سرنگ استریل مقداری از محتویات مفاصل را خارج کرد و تحت آزمایشات میکروبیولوژیکی قرار داد و با تعیین دقیق عامل بیماری، خود بیماری را تشخیص داد
تشخیص تفریقی:
بیماری را باید از دیگر سپتی سمی های باکتریایی به ویژه استافیلوکوکوز و پسودو توبرکلوز تفریق کرد، هرچند که این بیماری ها نسبتا شایع نمی باشند و پرندگان را کمتر مبتلا می سازند و معمولا بیش از یک تا دو پرنده در گله بیمار نمی باشد. هنگامی که نشانه های عصبی و اسهال وجود دارد ممکن است بیماری با نیوکاسل اشتباه شود.
کنترل و پیشگیری :
جوجه های جوان را باید از منبع آلودگی دور نگه داشته و مطمئن شد که با کفش، لباس و یا دست، آلودگی از محلهای دیگر به محل وارد نشود .
از مصرف غذا و آب آلوده خودداری شده و موش و حشرات را از بین برده و گله را مرتب آزمایش سرمی نمود .
استفاده از واکسن، چنانچه همراه با کشتار کبوترهای بیمار باشد، نتایج خوبی به بار می آورد ، واکسیناسیون به صورت تجربی در آلمان به کار می رود.
درمان :
می توان با انجام تست آنتی بیوگرام از آنتی بیوتیک های مناسب استفاده کرد.
برای درمان از سولفانامیدها، فورازولیدون و آنتی بیوتیک ها میتوان استفاده نمود .
یک سی سی سولفادیمین سدیم را در ۲ لیتر آب حل کرده و بمدت ۳ تا ۵ روز به کبوتران بیمار بخورانید.
اگر درمان فوق مفید واقع نگردید می توانید ۰.۱ سی سی جنتامایسین ۵درصد را برای مدت ۳ روز به کبوتر تزریق کنید(روزی ۰.۱ سی سی)
برای درمان می توان کلرتتراسایکلین را به صورت محلول در آب آشامیدنی به کار برد، این محلول را باید هر روز به صورت تازه تهیه کرد به نحوی که میزان mg ۱۲۰ یا بیشتر از این دارو در یک لیتر آب حل شود. این کار باید به مدت ۵ تا ۷ روز تکرار شود.
در هلند، به صورت تجربی از داروی انروفلوکساسین Enrofloxcin (بای تریل) محلول در آب برای درمان سالمونلا تیفی موریوم واریته کوپنهاگ استفاده کردند، تجویز mg/kg ۱۲ انروفلوکساسین به مدت ۱۰ روز، از دفع مجدد باکتری پس از قطع درمان، در پرنده های بهبود یافته پیشگیری می کند. تری متوپریم، کلرامفینکل و فورالتادون در برخی حالات دفع باکتری را کاهش می دهند، داروی اسپکتینومایسین و لینکومایسین نیز مؤثر می باشند.
vetshoop.ir
اپلیکیشن موبایل دامپزشک همراه
برای تهیه محصولات دامپزشکی و دامپروری ، کتابها و فیلم های آموزشی از قسمت زیر استفاده کنید.
